Enkelblessure
Een enkelblessure is een van de meest voorkomende blessures. Een verkeerde beweging, verdraaiing, botsing of het dragen van verkeerde schoenen kunnen klachten opleveren aan de pezen, spieren of het enkelgewricht zelf.
Hoe kunt u een enkelblessure herkennen, wat kunt u zelf doen en hoe kunnen enkelblessures worden voorkomen?
Hoe herken je een enkelblessure?
Het enkelgewricht bestaat uit twee gewrichten die er samen voor zorgen dat we goed kunnen lopen en bewegen. Een pijnlijke enkel is dan ook zeer vervelend omdat we zowel tijdens het sporten als tijdens dagelijkse bezigheden onze enkels veel gebruiken.
In de meeste gevallen gaat het bij een enkelblessure om een verzwikking: het ‘door de enkel gaan’. Hierdoor kunnen de enkelbanden (ligamenten) uitrekken/oprekken. In extreme gevallen kunnen die zelfs afscheuren.
Enkelklachten beginnen met pijn die erger wordt tijdens belasting en beweging. Als beschermingsreactie van het lichaam kan er soms vocht ophopen en een zwelling en verkleuring ontstaan op de pijnlijke plek. Beweging kan instabiel of wiebelig aanvoelen.
Symptomen van een enkelblessure:
- Belasting niet mogelijk
- Pijnklachten tijdens belasting
- Pijnklachten in rust
- Zwelling/verdikking
- Blauwe, paars/rode verkleuringen
- Temperatuurverschillen op de enkel
Wat kan je doen bij een enkelblessure?
Als u denkt dat u een breuk of een ernstige blessure heeft, dan raden we aan om contact op te nemen met de huisarts of een fysiotherapeut. Fysiotherapeuten kunnen bepalen waar de klachten vandaan komen en de blessure op de juiste manier behandelen.
Dit kunt u zelf doen
- Geef de enkel rust
- Koelen helpt tegen de ergste pijn (eventueel kunt u een pijnstiller nemen)
- Probeer daarna zo snel mogelijk weer in beweging te komen, zonder te forceren en rustig opbouwen
- Meestal moet de enkel na een uur weer enigszins kunnen worden belast
Als de pijn na een paar dagen weer is weggeëbd, probeer dan de weken erna rustig op te bouwen met bewegen. Na een verzwikking kunt u nog een tijd last hebben van instabiliteit en een verhoogd risico op een nieuwe verzwikking. Ook kan bewegen onzeker aanvoelen. Daarom vinden sommige mensen het prettig om een enkelbrace te dragen.
Neemt de pijn na een paar dagen niet af, neem ook dan contact op met de huisarts of fysiotherapeut.
Wat zijn de meest voorkomende enkelblessures?
Dit zijn de meest voorkomende enkelblessures.
Enkelverzwikkingen
De meeste enkelverzwikkingen ontstaan doordat de enkel naar binnen draait, waardoor de enkelbanden die aan de buitenkant van het gewricht zitten oprekken, inscheuren of helemaal afscheuren. Soms draait de enkel naar buiten toe wat letsel aan de binnenkant van de enkel veroorzaakt. Verzwikkingen geven pijn bij het bewegen en de enkel kan niet altijd helemaal worden gebruikt. Een blessure door een verzwikking kan zelf herstellen, wel is er risico op instabiliteit van de enkel.
Kneuzing
Een verzwikking of verstuiking van de enkel kan een kneuzing opleveren. Bij staan en bewegen voelt u een scherpe pijn en de enkel kan dikker worden.
Klachten aan de achillespees
De achillespees loopt vanaf de hiel naar de kuitspier en zorgt ervoor dat we goed kunnen lopen en springen. De achillespees is gevoelig voor overbelasting. Klachten kunnen variëren van stijfheid en irritaties tot ontstekingen (tendinitis) en scheuringen. U voelt pijn bij de aanhechting van de pees, net boven de hiel. Vooral wandelen en sporten geeft klachten.
Breuken aan de enkel
Door een ernstige klap, botsing of val kan er een breuk ontstaan in het gewricht. Meestal breekt het kuitbeen, maar de enkel kan op verschillende plekken breken. In een extreem geval breekt de enkel op meerdere plaatsen tegelijk. Een breuk veroorzaakt direct heftige pijn en de enkel kan nauwelijks nog worden belast. Ook ontstaat er een zwelling en verkleuring.
Artrose/slijtage
Bij artrose in de enkel is er sprake van slijtage in het kraakbeen van de enkel. Dit kan worden veroorzaakt door een botbreuk, door een ontstekingsreactie of door ouderdom. Bij artrose ervaart u pijn, stijfheid, soms zwelling en beweging kan lastig zijn. In veel gevallen kraakt het gewricht.
Chronische enkelinstabiliteit
Bij chronische enkelinstabiliteit heeft u gedurende langere tijd last van een instabiele enkel. Het belangrijkste symptoom is het zeer makkelijk verzwikken van de enkel. Chronische instabiliteit wordt in de meeste gevallen veroorzaakt door een eerdere blessure die niet goed hersteld is. Bij de meeste mensen gaan na een verzwikking de symptomen binnen 12 weken over, maar ongeveer 20% tot 40% van de mensen krijgt na een verzwikking last van instabiliteit. Daarom is het belangrijk dat een relatief onschuldige verzwikking goed behandeld wordt.
Inklemming van de enkel
Enkel inklemming (ook wel enkel impingement of een voetballersenkel genoemd) zorgt ervoor dat u de enkel helemaal niet, of niet goed kan bewegen doordat er iets in de weg zit of bekneld is binnen in de enkel. U voelt klachten aan de voorkant van de voet en als u de voet omhoog beweegt. Als de klachten lang aanhouden kunt u naar verloop van tijd de enkel steeds minder goed bewegen.
Hoe kan je een enkelblessure oplopen?
De meeste acute blessures in de enkel ontstaan door een verkeerde beweging. Bijna iedereen is wel een keertje door zijn of haar enkel gegaan. Daarnaast ontstaan veel enkelklachten door een klap of botsing.
Vooral sporters lopen een groot risico op het oplopen van enkelblessures. In het bijzonder sporters die een contactsport zoals voetbal of hockey beoefenen waarbij je veel loopt en makkelijk in contact komt met een tegenstander. Ook hardlopers zijn door de hoge belasting gevoelig voor een blessure.
Andere oorzaken van enkelklachten zijn bijvoorbeeld chronische enkelinstabiliteit, een afwijkende stand van de enkels/voeten en het dragen van verkeerde schoenen.
Hoe kan je een enkelblessure voorkomen?
Ook bij enkelblessures is voorkomen beter dan genezen. Vervelende blessures kunnen worden voorkomen door:
- Goede warming up
- Trainingsopbouw
- Bewust op de juiste manier bewegen en bij sporten aandacht besteden aan de techniek en houding
- Draag de juiste schoenen
- Tape of een sportbrace
Als u last heeft van chronische instabiliteit dan kunnen oefeningen gericht op het versterken van het gewricht, de spieren en de pezen helpen om het herstel te bevorderen. Een fysiotherapeut kan een diagnose stellen en samen met u een behandelplan maken. Daarnaast kunnen wij adviseren over hoe u op de juiste manier kunt blijven bewegen.
Neem gerust contact op voor het maken van een afspraak. Wij zijn bereikbaar voor vragen via telefoon, SMS, WhatsApp of e-mail.